" روایت ترانه گیلکی رعنا ، با صدای گروه موسیقی پژوهشی رستاک " رعنا، دختر عفیف و پاکدامن مشهدی حسن خانی سری است.این دختر گیلانی اهل اشکورات که در سال های رو به زوال قاجار می زیست؛ در طی عمر رنجبار خود ، قربانی مناسبات زن ستیزانه دوران کهنه زمین داری سنتی شد. او که می خواست زندگی ساده ای داشته باشد و در این راه می کوشید ، علیرغم میل باطنی ، دچار دو سرنوشت تراژیک شد.ماجراهای عاشقانه اما غم انگیز پیاپی او نخست با جوان دلاوری به نام هادی که سرگالش مختار خان بود.و پس از کشته شدن ناجوانمردانه هادی بدست تفنگداران مختارخان و متعاقب دلاوری های غیرتمندانه رعنا در پاسداشت عشق ، و به دشت و کوه زدن رعنا؛ در دل تاریخ مخاطب ، با ماجرای دیگری با عنوان رعنا و آقاجان کرد ، مواجه می شود.که با تحریکات اسباب ستم در زمان زوال قاجار و بسته شدن نطفه پهلوی اول، بدست قزاقان به فرماندهی نایب علیخان ، جان خود را در راه عشق می سپارد ، مواجه می شود. رعنا ، نماد زن ساده و اصیل گیلانی است که در برخورد با ناروایی های زمانه ، بناگزیر رخت سفید عروسی را از تن خارج نموده و لباس سرخ رزم به تن کرده و با بدست گرفتن سلاح گرم به جنگ عمله زور و ستم می رود. رعنا ، همیشه عفیف و پاکدامن بود. او زن عاشقی بود که عمال زور بد جوری به او ستم روا داشتند.اما مردم حق شناس گیلانی به درستی به جایگاه واقعی رعنا با اتکا به نجابت ، شرافت ، شجاعت و غیرت این شیرزن گیلانی پی برده و راوی سرنوشت تراژیک او در ترانه های خود شدند. رعنا که فقط می خواست زندگی کند ، بنا به قاعده ضرورت ، تبدیل شد به نماد زنان شریف و نجیب گیلانی که در مبارزات دهقانی ، سهم خود را بخوبی بجا آوردند. هنرمندان گیلانی سرنوشت رعنا را با روایت های متعدد و با موسیقی های بیه پیش و بیه پس عرضه کرده اند.تعداد راویان و آوازه خوانان ترانه گیلکی رعنا ، بسیار است.نگارنده به تعداد اندکی از این مجموعه دسترسی پیدا کرده است.بشرح ذیل:1- فرج الله چاکانی ، اهل روستای چاکانک نزدیک روستای کلایه اشکور. 2- علی چاکانی ویشکی اشکوری. 3- استاد عزیز طاهری اشکوری. 4- ذبیح الله مختاری اشکوری.5-حسن اخوان خانوانه. 6- اخوان اتاق وری. 7- خانم خانزاده میرپوری. 8- استاد فریدون پور رضا اهل لشت نشا از توابع شهرستان رشت. 9- رحیم نیکمرام ماسوله. 10- استاد ناصر وحدتی اهل روستای لیش سیاهکل. 11- خانم دریا دادور. 12- استاد صفر رمضانی کومله.13- علی جعفری قاضی چاکی و دیگران.اکنون ترانه گیلکی رعنا به روایت گروه موسیقی پژوهشی رستاک ، به شما مخاطبان محترم تقدیم می شود.یاد عشاق تاریخ و از جمله از آنان :" رعنا و هادی " ، " رعنا و آقاجان کرد " ، " عزیز و نگار " و .... را گرامی می داریم.در عین حال از زحمات تمامی کسانی که در دل تاریخ دوست انسان هستند و روایت رعنا ، زن عفیف و پاکدامن گیلانی را زنده نگهداشته اند را قدر می شناسیم. " سیاوش رضازاده ( کارشناس علوم سیاسی )، چهارشنبه 28 خرداد ماه سال 1399 رشت "